اعترافات نصیریان در تمجید از جایگاه داریوش مهرجویی

شروع این مراسم با حک تصاویری از انتظامی و دری همراه با نوایی غم انگیز روی صفحه نمایش بود و بعد از پخش سرود ملی کشور، تصاویری قدیمی از مراسمی پخش شد که با اجرای عزت الله انتظامی در تالار وحدت دنبال شد. در آن مراسم چهره های مطرحی از سینمای ایران از جمله جمیله شیخی و فخری خوروش حضور داشتند و انتظامی از نصیریان برای تقدیر دعوت کرد که همین بهانه‌ای شد تا نصیریان که رییس جشن امسال خانه سینما است، روی سن ایوان شمس نیز حاضر شود.

این بازیگر با بیان اینکه خدا این درگذشتگان را رحمت کند، گفت: من هیچ وقت نمی‌توانم باور کنم چنین شور و استعداد و شوخ طبعی خاموش شده باشد. تمام این ها هم که گفتم در کنار حاضر جوابی بخشی از بازیگری است.

رییس بیستمین جشن خانه سینما گفت: ما خیلی شرایط جشن نداریم اما زندگی همین است. وقتی شنیدم قرار است از داریوش مهرجویی تقدیر شود بسیار خوشحال شدم و البته اصلا هم اهل تعارف های کلیشه ای نیستم چرا که فکر میکنم اسم او تمام ویژگی‌های فرهنگی و اجتماعی و …‌. را دارد و ایشان احتیاجی به زیرنویس ندارد.

او سپس به سالی اشاره کرد که غلامحسین ساعدی، داریوش مهرجویی را پشت صحنه نمایش آی با کلاه ای بی کلاه آورده بود که سبب آشنایی شد و همان جا گفته شد که سناریوی گاو در حال نوشتن است.

ما با کمک آقای مهرجویی با سینما آشنا شدیم یعنی ایشان در همان اداره تئاتر برای ما تمرین گذاشت و کار کرد و تمام آن اکیپ کارش را در سینما از آقای مهرجویی یاد گرفت.

نصیریان تاکید کرد: داریوش مهرجویی یکی از پایه‌های سینمای جدید ایران است و ما اگر گروهی بازیگر بودیم که فیلم گاو را بازی کردیم از رنج و مرارتی بود که مولف و بانی آن داریوش مهرجویی است. ما هم که بازیگر ایشان شدیم یک بازنگری تازه روی کار بازیگری و شخصیت ها شد و این در آقای هالو هم رخ داد.

او افزود: من تنها موردی که می‌خواستم درباره آقای مهرجویی بگویم این بود که این ها را تذکر دهم تا آقای مهرجویی ارزش واقعی خود را در سینما داشته باشد و بگویم که ایشان بود، به ما این فرصت را داد تا در چهار فیلم مهم قبل از انقلاب بازی کنیم و من افتخار میکنم به گاو، هالو، دایره مینا و آقای پستچی و دوست داشتم در تریبونی این ها را اعتراف کنم و فکر میکنم وجدان آقای انتظامی هم از حرف های من راضی است.

نصیریان پس از این صبحت ها خطاب به مهرجویی ‌تاکید کرد که هیچ توقعی از شما ندارم و این جمله خنده مهرجویی و حاضران را به دنبال داشت.

وی در ادامه به فعالیت‌ها و نقش داریوش اسدزاده در تئاتر اشاره کرد و درباره سید مهدی شجاعی و ابوالحسن تهامی نژاد نیز سخنانی تمجید آمیز گفت.

او البته تاکید کرد که همیشه مخالف بوده تا کسی جای او در فیلم صحبت کند و یادآور شد که علی حاتمی این کار را دوست داشت و انصافا در هزار دستان و کمال المالک این کار با بهترین کیفیت انجام شد.

نصیریان در ادامه باز هم به مهرجویی برگشت و گفت: اینکه اینجا صحبت کردم بیشتر برای آقای مهرجویی بود تا ادای دینی به ایشان و دیگر هنرمندانی که مورد تقدیر قرار می‌گیرند کنم.

او در پایان  صحبت‌هایش جشن سینمای ایران را به اهل فرهنگ و هنر تبریک گفت.

در ادامه این مراسم، صحنه هایی از دوره های مختلف بزرگداشت های جشن خانه سینما پخش شد.

سپس منوچهر شاهسواری مدیر عامل خانه سینما گفت: دیدن این صحنه‌ها در هست سخت بودن لذت بخش هم هست و یادآوری میکند کسب در سینما ماندگار نمیشود مگر با عزم و اراده ای درون خودش. امروز از چهار نسل تقدیر می‌شود که هر کدام به سینما و فرهنگ و هنر ایران ارج گذاشتند.

او گفت: سینمای ایران مثل فرش ایران است و ای کاش تصاویری هم از موسسین و کسانی بود که این سینما را پایه گذاشتند. با این حال نکته مهم این است که انکار بعضی موضوعات ممکن است ما را دچار این گرفتاری کند که چه بودیم و چه شدیم.

شاهسواری ادامه‌ داد: توجه شما را به عنوان یک شهروند به این نکته جلب میکنم که همه ممکن است در رنج های عمیقی به سر ببریم و دردهای نگفته و نشنیده زیاد داشته باشیم ولی با انکار پیروزی ها و داشته هایمان چیزی به دست نمی آوریم.‌

سپس کلیپی از داریوش اسدزاده پخش شد و او در آن تاکید کرد که ۹۷ سال عمر دارد و امیدوار است به صدسالگی برسد.

در این بخش که به بزرگداشت داریوش اسدزاده اختصاص داشت، از سیروس ابراهیم‌زاده، همایون ارشادی و علی دهکردی دعوت شد تا تقدیر از  این بازیگر انجام شود.‌

ارشادی درباره این بازیگر قدیمی گفت: آقای اسدزاده چهره زنده خاطرات هشت دهه تاریخ ایران است و کسی است که تمام دوران رونق لاله زار را که یک روز خیابان شانزلیزه ایران بود، دیده است.‌

علی دهکردی هم با یادی از انتظامی و دری برای جمشید مشایخی، محمدعلی کشاورز و نیز محمدرضا شجریان آرزوی سلامتی کرد و بعد پیامی را برای تقدیری ویژه از طرف انجمن بازیگران خانه سینما خطاب به داریوش اسدزاده قرائت کرد.

سپس کامران ملکی که اجرای مراسم را برعهده داشت، متن پیام علی نصیریان و منوچهر شاهسواری را برای اهدای تندیس خانه سینما به این بازیگر خواند و اسدزاده هم در سخنانی بیان کرد : بیستمین جشن خانه سینما غیر را به زعمای سینما و مردمی که برای هیچی زحمت می‌کشند تبریک میگویم و برایم جالب است که خودم هم مثل آن ها هستم.

او یادآوری کرد، از سال ۱۳۱۲ وقتی ۱۰ ساله بوده با فیلم‌ دختر لر با سینما آشنا شده و بعد کارش را از سال ۱۳۲۰ با تئاتر آغاز کرده است. او خاطراتش را ادامه داد اما خیلی نتوانست صحبت‌های کند و گفت : زبانم از این محبت الکن است و امیدوارم بتوانم جبران کنم.

در بخشی بعدی این مراسم چنگیز جلیلوند، محمد تهامی، ناصر ممدوح و مرتضی رزاق کریمی برای تقدیر از ابوالحسن تهامی روی سن آمدند.
محمد تهامی در این بخش گفت: برای من باعث افتخار است که در بزرگداشت برادرم حضور دارم و من زمانی را به یاد دارم که یک روز اتاقمان پر از کتاب سینما و تئاتر شد و من کم کم با سینما آشنا شدم. برادر من از دهه ۴۰ تشخصی به امر صدا در سینما بخشید و باعث افتخارم است که دست او را ببوسم.

این خاطرات محمد تهامی اشک ها و تشکر برادرش را به همراه داشت.

سپس ابوالحسن تهامی برای دریافت تندیس خود روی سن آمد و گفت: در زمانی جهان، ایران را با فرش و مینیاتور می‌شناخت و امروز با سینما می‌شناسد و من افتخار میکنم که بخشی از این هنر هستم.

بخش بعدی این برنامه به تقدیر از داریوش مهرجویی کارگردان مطرح سینما اختصاص داشت و او در کلیپی که پخش شد به نقل خاطراتی از فیلم های گاو، دایره مینا، هامون، بانو، سارا، لیلا، توقیف فیلمهایش و آزاری که از این بابت تحمل می‌کرد پرداخت.

او با اشاره به اینکه هیچ گاه نمی‌خواسته همه فیلم هایش درباره زنها باشد، از فیلم سنتوری یاد کرد و گفت: هرموقع می‌خواهیم ‌کاری کنیم که کمی از سطح درک مامورین نظارت بالاتر است فیلم را توقیف کردند و انچه بر سر سنتوری پیش آمد خیلی دلسرد کننده و بر من اثرگذار بود.
در ادامه رسول صدرعاملی، محسن امیریوسفی، رضا درمیشیان، و فریدون جیرانی برای تقدیر از این هنرمند به جایگاه آمدند.

صدرعاملی گفت: داریوش مهرجویی ضمن اینکه آغازگر سینمای نوین ایران بود استمراردهنده آن هم بود و به ما یاد داد که چقدر می توان از ادبیات تاسی گرفت. هم‌چنین شرمنده هستم که آن زمان سنتوری در محاق توقیف بود و فیلم من اکران شد و اگر آن فیلم اکران شده بود شاید یکی دیگر از بازیگران ما (گلشیفته فراهانی) الان اینجا بود.

جیرانی نیز بیان کرد: خوشحالم که آقای نصیریان اشاره‌کرد فیلم گاو ی که سال ۴۶ در تلویزیون نمایش داده شد با آنچه آقای مهرجویی ساخت فرق دارد و این یکی از نقاط مبهم تاریخ سینمای ما بوده که امشب ‌درباره آن صحبت شد.

او افزود: با همه احترامی که برای آقای کیمیایی قائل هستم ولی باید بگویم تفکر با فیلم‌ گاو مهرجویی از طریق سینما میان مردم رفت.

امیریوسفی هم نوشتاری را قرائت و در بخشی از آن بیان کرد: اتفاقات مختلفی در این سالها افتاده ولی چه شد که ترک وطن بهرام بیضایی را دیدیم و هیچ نگفتیم؟ چه شد که خانه نشینی ناصر تقوایی را دیدیدیم و هیچ نگفتیم؟ در این بین آقای مهرجویی فیلسوف سینما و فخر این حوزه است و امیدوارم همچنان الگوی سینما باقی بماند و شرایط برای ساخت فیلمش در پنجاهمین سال فعالیت ایشان فراهم شود.

اسعدیان نیز با خواندن شعری که بازیگر نقش معتاد فیلم دایره مینا میخواند، گفت: آقای مهرجویی من بارها سعی کردم آن صحنه شما را از این معتاد تصویر کنم ولی نتوانستم چون حتما «آن» شما را نداشتم.

سپس مهرجویی پس از تشویق طولانی حضار و تشکر ویژه از علی نصیریان گفت: بازنگری از سینمای گذشته بویژه در این بلوای فقر کیفیتی، کار درستی است و ممنونم که این برنامه را یک هفته بخاطر رحلت عزت الله انتظامی به تاخیر انداختید چون گوهر ارزشمندی را ازدست دادیم.

آخرین تقدیر این مراسم به سید مهدی شجاعی اختصاص داشت و پس از پخش کلیپی از این نویسنده که فعالیت های سینمایی و تئاتری زیادی داشته است، مجید مجیدی، کمال تبریزی، علیرضا رضاداد و احمد مسجد جامعی برای گرامیداشت این آیین به جایگاه آمدند.

مسجد جامعی با اشاره به فعالیت‌های شجاعی گفت: این مراسم را به لحاظ اخلاق گرایی سینمایی ها قابل تقدیر می‌دانم که جدا از تاخیر در برگزاری آن بخاطر اتفاقات هفته قبل، همگرایی و همدلی میان سینماگران را هم اضافه میکنم. در این روزها آقای مجید انتظامی بارها می‌گفت، «پدرم در حال نیمه هوشیاری هم آقای مهرجویی را صدا میکرد» و این همدلی نکته ای ارزشمند در سینما است. ضمن اینکه به جایزه سیف الله داد هم میتوانم اشاره کنم.

او یادآور شد: یک زمانی نگرانی هایی وجود داشت که جشن خانه سینما رقیب جشنواره فجر شود ولی الان این ها هر کدام مستقل کار میکنند.
وی همچنین ‌به توقیف سنتوری اشاره کرد و گفت: آقای شجاعی هم آثار توقیفی دارد و امیدوارم فضای آزادی ایجاد شود تا آثار او هم منتشر شوند.
مجیدی نیز در سخنانی گفت: باعث افتخارم است که در بزرگداشت ‌کسی حضور داشته باشم که در تکوین فیلمسازی من نقش داشته است. او سهم بزرگی در ادبیات داستانی و شعر و نمایشی داشته و همیشه مثل خورشید درخشیده است.‌

تبریزی نیز نوشتاری را از سوی سید محمد خاتمی برای سید مهدی شجاعی قرائت کرد.

شجاعی پس از دریافت تندیس خود بیان کرد: از آقای نصیریان تا آقای زنجانپور و آقای مجیدی که دلیل آمدن به سینما شدند و نیز دیگر عزیزان و همچنین آقای خاتمی تشکر میکنم.

او با اشاره به اینکه سخنانی را مطرح می‌کند که شاید   تله باشند، افزود: فردی که مالباخته است را میشود از زمین بلند کرد و حتی جامعه مالباخته را میشود از زمین بلند کرد مثلا اسکناس بی پشتوانه چاپ کرد یا از جیب یکی برداشت و در جیب دیگری گذاشت تا مشکل مردم حل شود و اگر هم نشد پای دشمن را وسط کشید، اما جامعه آمال باخته را نمیشود بلند کرد و آنوقت مضمون خیلی حرف ها این می‌شود که چه‌فکر میکردیم و چه شد و این لسیار باعث تاسف است.

شجاعی ادامه داد: راه حلی که‌ در این مواقع پیش می آید یا سکته و مرگ است، یا خودکشی، یا اینکه می‌گویند مثل بساز و بفروش ها بسازیم و بخرند یا از اساس بکوبیم و بسازیم یا اینکه مهاجرت کنیم و برویم جایی دیگر بسازیم. بنابراین ممکن است هر کدام به طریقی گلیم خود را بیرون بکشیم اما آنچه باقی می‌ماند یک ایران مخروبه و یک نسل منقرض شده است.

او تاکید کرد: همه اینها از جهل و نادانی مردم و بی فرهنگی است و اگر عده ای می‌توانند عوام فریبی کنند به این خاطر است که عده ای عوام مانده اند در حالی که این وظیفه اهالی فرهنگ و هنر است که برای رفع این ها کمک کنند و من از این فرصت استفاده میکنم تا بگویم، بیاییم فرهنگ و دانش مردم را بالا ببریم چون تنها از همین طریق است که میتوان کاری انجام داد.

به گزارش ایسنا پایان این مراسم، با پخش تصاویری از بازی نصیریان و انتظامی همراه بود که چند سال قبل در مراسمی صحنه هایی از فیلم‌ گاو را بازی کرده بودند. همچنین تصاویری از دیگر فیلم‌های زنده یاد عزت الله انتظامی پخش شد تا حس و حال آیین بزرگداشت جشن بیستم خانه سینما به این بازیگر تقدیم شود.

مجید مجیدی، شهرام اسدی، علیرضا شجاع نوری، مهتاب کرامتی، فریدون جیرانی، لاله اسکندری، احمد مسجد جامعی عضو شورای شهر تهران، رسول صدرعاملی، همایون اسعدیان، فرشته طائرپور، رضا درمیشیان، محسن امیریوسفی، امیرعلی دانایی،اکبر زنجانپور، سیروس ابراهیم‌زاده، همایون ارشادی،  رضا صفایی،محمدرضا شریفی‌نیا، مجید مظفری،مجید قناد، آتش تقی پور، هارون یشایایی، کمال تبریزی، از جمله حاضران در این مراسم بودند.